जन्माष्टमी हा एक हिंदू सण आहे जो भगवान कृष्णाच्या जन्माच्या स्मरणार्थ साजरा केला जातो, ज्यांना हिंदू धर्मातील सर्वात महत्त्वपूर्ण आणि आदरणीय देवतांपैकी एक मानले जाते. भारतातील आणि जगभरातील कोट्यवधी लोकांसाठी या सणाचे सांस्कृतिक आणि धार्मिक महत्त्व आहे.
जन्माष्टमी साजरी करण्यामागील महत्त्वाच्या काही प्रमुख बाबी येथे आहेत:
Read More: Janmashtami Quotes In Marathi
१. भगवान कृष्णाचा जन्म :
जन्माष्टमी भगवान कृष्णाचा जन्म दर्शवते, ज्यांना हिंदू धर्मातील प्रमुख देवता भगवान विष्णूचा आठवा अवतार (अवतार) मानला जातो. हिंदू महाकाव्य, भगवद्गीतेमध्ये वर्णन केल्याप्रमाणे भगवान कृष्णाचे जीवन आणि शिकवण यांचा हिंदू तत्त्वज्ञान आणि अध्यात्मावर खोल प्रभाव पडला आहे.
२. मध्यरात्री उत्सव का साजरा करतात ?
भगवान कृष्णाचा जन्म मध्यरात्री झाला असे मानले जाते, म्हणून मुख्य उत्सव रात्रीच्या वेळी होतात. भक्त दिवसा उपवास करतात आणि मध्यरात्री उपवास सोडतात, भगवान श्रीकृष्णाच्या जन्माची नेमकी वेळ.
३. देवत्वाचा उत्सव असे का म्हणतात ?
भगवान कृष्णाला अनेकदा दैवी बालक, एक खेळकर आणि खोडकर, एक ज्ञानी तत्वज्ञानी आणि दयाळू शिक्षक म्हणून चित्रित केले जाते. जन्माष्टमी हा भगवान कृष्णाच्या दैवी गुणांचा आणि शिकवणुकीचा उत्सव साजरा करण्याचा एक प्रसंग आहे.
४. या सणाचे अध्यात्मिक महत्त्व काय आहे?
जन्माष्टमी ही भक्तांसाठी प्रार्थना, भक्तिगीते (भजन) आणि भगवद्गीतेतील उताऱ्यांचे वाचन किंवा पाठ करून भगवान कृष्णाशी त्यांचे आध्यात्मिक संबंध अधिक दृढ करण्याची संधी आहे. आत्मनिरीक्षण आणि आत्म-सुधारणा करण्याची ही वेळ आहे.
५. सांस्कृतिक आणि सामाजिक उत्सव का म्हणतात ?
जन्माष्टमी हा केवळ धार्मिक सण नसून एक सांस्कृतिक सण आहे. लोक मंदिरे आणि घरे सजवतात, क्लिष्ट रांगोळी (रंगीत पावडरपासून बनवलेली सजावटीची रचना) तयार करतात आणि पारंपारिक नृत्य आणि संगीत सादर करतात. दहीहंडी, भारतातील महाराष्ट्र राज्यातील एक लोकप्रिय विधी, दहीने भरलेले एक मातीचे भांडे फोडण्यासाठी मानवी पिरॅमिड तयार करणे समाविष्ट आहे, जे लोण्यावरील भगवान कृष्णाच्या प्रेमाचे प्रतीक आहे.
६. दैवी खेळकरपणाचे प्रतीक :
भगवान कृष्णाच्या बालपणातील कृत्ये, ज्यात लोणी चोरणे आणि खोड्या खेळणे, जन्माष्टमीच्या वेळी साजरे केले जातात. त्याचा खेळकर स्वभाव जीवनातील आनंदाचे प्रतीक आहे आणि भक्तांना साध्या आनंदात आनंद शोधण्याची आठवण करून देतो.
तर थोडक्यात सांगायचं झालं तर…
जन्माष्टमी हा एक असा सण आहे जो भगवान कृष्णाचा जन्म साजरा करतो, त्याचे दैवी गुण, शिकवण आणि हिंदू धर्मात त्याला असलेले सांस्कृतिक आणि आध्यात्मिक महत्त्व अधोरेखित करतो. ही भक्ती, चिंतन आणि आनंददायी उत्सवाची वेळ आहे जी या प्रिय देवतेच्या श्रद्धेने समुदायांना एकत्र आणते.